Κέντρο αθλητικής και κινητικής αξιολόγησης Metrisis

---

Πρόσφατα ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη η λειτουργία του κέντρου αθλητικής και κινητικής αξιολόγησης με την ονομασία Μetrisis. Το Metrisis στοχεύει στην επιστημονική στήριξη της προπονητικής διαδικασίας αθλητών και αθλητριών όλων των ηλικιών και αγωνιστικών επιπέδων σε ομαδικά και ατομικά αθλήματα, καθώς και των ελεύθερα αθλούμενων. Η στελέχωση του κέντρου απαρτίζεται από διακεκριμένους αθλητικούς επιστήμονες και προπονητές και ο εξοπλισμός του περιλαμβάνει τα πλέον αξιόπιστα και σύγχρονα όργανα μέτρησης και αξιολόγησης. Στηρίζεται στο τρίπτυχο Μέτρηση, Αξιολόγηση, Καθοδήγηση και οι βασικοί άξονες λειτουργίας του είναι η αξιοπιστία, η συνέπεια και η υπευθυνότητα.

Απευθύνεται σε αθλητές/τριες ερασιτεχνικών και επαγγελματικών σωματείων, σε αθλητές/τριες υψηλού αγωνιστικού επιπέδου, σε αθλητές/τριες αναπτυξιακών ηλικιών ομαδικών (ακαδημίες και αγωνιστικά τμήματα) και ατομικών αθλημάτων, σε ελεύθερα αθλούμενους, σε διαιτητές, καθώς και σε άτομα με μυοσκελετικές δυσλειτουργίες και κινητικές ιδιαιτερότητες.

Το κέντρο Metrisis στοχεύοντας στην πλήρη επιστημονική υποστήριξη της προπονητικής διαδικασίας των αθλητών όλων των ηλικιών και αγωνιστικών επιπέδων προσφέρει τη δυνατότητα ειδικών μετρήσεων για κάθε άθλημα στο εργαστήριο και στους χώρους προπόνησης. Οι μετρήσεις στο εργαστήριο αφορούν σε βασικούς παράγοντες οι οποίοι προσδιορίζουν την αθλητική απόδοση στα διάφορα αθλήματα. Εξετάζονται οι βασικές ικανότητες της φυσικής κατάστασης όπως η δύναμη-ισχύς (ισοκινητική, ισομετρική, ισοτονική), η αλτικότητα, η αντοχή (αερόβια, αναερόβια), η κινητικότητα των αρθρώσεων, τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά και η ανάλυση σύστασης σώματος. Επιπλέον, πραγματοποιούνται πελματογραφήματα με τρισδιάστατη απεικόνιση για την κατασκευή πελμάτων, καθώς και μέτρηση του βασικού μεταβολισμού με τη μέθοδο της σπιρομέτρησης. Οι μετρήσεις στον χώρο προπόνησης αφορούν σε βασικές ικανότητες της φυσικής κατάστασης, του συντονισμού των κινήσεων και της τεχνικής, με βασικό κριτήριο την αξιόπιστη και έγκυρη αξιολόγησή τους. Οι δοκιμασίες είναι διαφορετικές για κάθε άθλημα και διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη αφορά σε ομάδες ή αθλητές υψηλού αγωνιστικού επιπέδου και οι μετρήσεις διεξάγονται συνήθως για μεμονωμένους παράγοντες της αθλητικής απόδοσης μετά από συνεννόηση με τους προπονητές (π.χ. ταχύτητα, ταχυδύναμη, αντοχή, γαλακτικό οξύ κ.α.). Η δεύτερη κατηγορία αφορά σε αθλητές/τριες των τμημάτων υποδομής (ακαδημίες, προαγωνιστικά, αγωνιστικά τμήματα), στα οποία το κέντρο Metrisis δίνει πολύ μεγάλη έμφαση, γιατί στις ηλικίες αυτές τίθενται οι βάσεις για τις μελλοντικές αθλητικές επιτυχίες. Για τον σκοπό αυτό έχει δημιουργήσει συγκεκριμένα πακέτα μετρήσεων για κάθε άθλημα, μέσω των οποίων αξιολογούνται η δύναμη-ισχύς (αλτικότητα, χειροδυναμομέτρηση, ταχυδύναμη, ριπτική δύναμη), η ταχύτητα (μέγιστη δρομική ταχύτητα, επιτάχυνση, ταχύτητα σε ειδικές δρομικές κινήσεις για κάθε άθλημα, ταχύτητα αντίδρασης σε οπτικά ερεθίσματα), η αντοχή (αερόβια, αναερόβια, αντοχή στη δύναμη, ειδική αντοχή για κάθε άθλημα), η κινητικότητα, η τεχνική (ταχύτητα σε ειδικές δρομικές κινήσεις για κάθε άθλημα, δείκτης επιδεξιότητας, δείκτης τεχνικής) και τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά.

Η αξιολόγηση διεξάγεται από ειδικούς αθλητικούς επιστήμονες με στόχο τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων, την παρακολούθηση του ρυθμού βελτίωσης της απόδοσης των αθλητών/τριών, τη διάγνωση τυχόν αδυναμιών τους και την πρόληψη αθλητικών κακώσεων. Η αξιολόγηση βασίζεται στα δεδομένα των μετρήσεων που πραγματοποιούνται στο εργαστήριο ή στον χώρο της προπόνησης και γίνεται με δύο τρόπους. Ο πρώτος τρόπος αφορά στη σύγκριση των επιδόσεων των αθλητών/τριών με προηγούμενες μετρήσεις τους, που είναι πολύ σημαντική διαδικασία γιατί δείχνει την εξέλιξή τους στη διάρκεια του ετήσιου κύκλου προπόνησης. Ο δεύτερος τρόπος αφορά στη σύγκριση των επιδόσεων των αθλητών/τριών με τις αντίστοιχες άλλων αθλητών της ίδιας ηλικίας, φύλου και αθλήματος. Τα δεδομένα για τις συγκρίσεις αυτές προέρχονται από μετρήσεις στο κέντρο Metrisis. Η αξιολόγηση είναι ατομική ή ομαδική όταν οι μετρήσεις αφορούν σε ομάδες. Τα γραφήματα (βλέπε εικόνες 1 και 2), οι πίνακες καταγραφής των επιδόσεων που συνοδεύουν την αξιολόγηση, καθώς και οι αναλυτικές επεξηγήσεις διευκολύνουν τους προπονητές, τους αθλητές και τους γονείς στην ανάγνωση και την ερμηνεία τους.

Το κέντρο Metrisis δίνει πολύ μεγάλη σημασία στην καθοδήγηση της προπονητικής διαδικασίας και την οριοθετεί ως το κομβικότερο στοιχείο της λειτουργίας του. Θεωρεί ότι είναι αυτό ακριβώς που χρειάζονται οι προπονητές και οι αθλητές όταν καταφεύγουν στη διαδικασία της μέτρησης και αξιολόγησης της αθλητικής τους απόδοσης. Να έχουν δηλαδή βοήθεια στον σχεδιασμό των προγραμμάτων προπόνησης με τη μορφή πληροφοριών, οδηγιών ή διευκρινήσεων, που στηρίζονται βέβαια στα αποτελέσματα και στην αξιολόγηση των μετρήσεων. Μετά την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων πραγματοποιείται συνάντηση του επιστημονικού υπεύθυνου του Metrisis, καθηγητή Σπ. Κέλλη, με τον προπονητή της ομάδας ή τον αθλητή, στην οποία γίνεται ανάλυση των γραπτών αποτελεσμάτων και της αξιολόγησης των μετρήσεων. Επιπλέον δίνονται γραπτές προπονητικές οδηγίες και κατευθύνσεις συνολικά για την ομάδα και για κάθε αθλητή χωριστά, με στόχο τον καλύτερο σχεδιασμό των προπονητικών προγραμμάτων και τη ρύθμιση των προπονητικών επιβαρύνσεων. Στα τμήματα υποδομής πραγματοποιούνται συγκεντρώσεις των προπονητών της ομάδας όπου αναλύονται τα αποτελέσματα των μετρήσεων και η αξιολόγηση και εφόσον ζητηθεί διεξάγονται στους προπονητές δωρεάν ενημερωτικά σεμινάρια σε θεωρητικό και κυρίως σε πρακτικό επίπεδο από τον επιστημονικό υπεύθυνο του Metrisis.

 

Σπύρος Κέλλης
Καθηγητής προπονητικής
ΤΕΦΑΑ-ΑΠΘ
Επιστημονικός υπεύθυνος
του Κέντρου αθλητικής και
κινητικής αξιολόγησης Metrisis